Page 90 - Biologia, Biologia na czasie, podręcznik, klasa 2, zakres rozszerzony
P. 90

Osmoregulacja u ryb

        Ryby żyją w środowiskach hipotonicznych (wodach słodkich) oraz
        hipertonicznych (wodach słonych). Z tego powodu są narażone na
        osmotyczny napływ lub odpływ wody, który zachodzi głównie przez
        cienki nabłonek skrzeli. Względnie stała zawartość wody i soli mineralnych
        w organizmie ryb jest utrzymywana dzięki mechanizmom osmoregulacji.



           Ryby słonowodne
                                         picie wody       usuwanie
        Główny problem osmoregulacyjny:  morskiej o dużym   nadmiaru soli
        osmotyczna utrata wody           stężeniu soli    przez skrzela
        w środowisku hipertonicznym.
                                                                         Komórka w roztworze
        Promieniopłetwe                                                    hipertonicznym.
        Płyny ustrojowe ryb promieniopłetwych
        są hipotoniczne w stosunku do
        środowiska. W rezultacie ciało ryb
        nieustannie traci wodę na drodze     osmotyczny
        osmozy. Aby zapobiec odwodnieniu,    odpływ wody
        ryby te piją wodę morską i wydalają
        niewielkie ilości silnie stężonego moczu.       wydalanie małej ilości moczu
        Jednocześnie usuwają nadmiar soli               zawierającego amoniak
        mineralnych przez skrzela.

                                                              pobieranie
                                                              soli przez
        Chrzęstnoszkieletowe                                  skrzela
        Ryby chrzęstnoszkieletowe   picie wody
        utrzymują w organizmie wysokie   morskiej o dużym
        stężenie substancji osmotycznie   stężeniu soli
        czynnych, głównie mocznika.                                      Komórka w roztworze
        Z tego powodu ich płyny                                             izotonicznym.
        ustrojowe są praktycznie    kumulowanie
        izotoniczne w stosunku      mocznika
                                    w tkankach
        do środowiska, a osmotyczna
        utrata wody jest ograniczona.           wydalanie moczu zawierającego
                                                nadmiar mocznika



           Ryby słodkowodne
                                                           osmotyczny
        Główny problem osmoregulacyjny: osmotyczny         napływ wody
        napływ wody w środowisku hipotonicznym.
        Płyny ustrojowe ryb słodkowodnych (promienio-                    Komórka w roztworze
        płetwych) są hipertoniczne w stosunku do                            hipotonicznym.
        środowiska. W rezultacie ciało ryb nieustannie
        pobiera wodę na drodze osmozy. Aby zapobiec
        pękaniu komórek, ryby te nie piją wody i usuwa-
        ją jej nadmiar w dużej objętości silnie rozcień-  pobieranie
                                              soli przez skrzela
        czonego moczu. Jednocześnie uzupełniają
        ubytek soli mineralnych przez skrzela zaopa-  wydalanie dużej ilości moczu
        trzone w specjalne komórki solne.         zawierającego amoniak i małe stężenie soli
      412
   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94